Çocuklarda Obezite

Çocukluk çağı obezitesi, çocukları ve ergenleri etkileyen ciddi bir tıbbi durumdur.  Diyabet, yüksek tansiyon ve yüksek kolesterol gibi sağlık sorunları yanı sıra zayıf benlik saygısına ve depresyona neden olabilir.

 

Çocuklarda Obezitenin Belirtileri Nelerdir?

Fazla kilolu tüm çocuklar obez değildir. Bazı çocukların ortalamadan daha iridir. Boya göre ağırlık; (vücut kitle indeksi, BMI) aşırı kilo ile obezitenin ayrımını sağlar.

 

Ne Zaman Doktora Görünmeli?

Çocuğunuzun çok fazla kilo aldığından endişeleniyorsanız, doktorunuzla görüşün. Doktorunuz, çocuğunuzun kilosunun sağlık sorunları oluşturup oluşturmayacağını anlamak için çocuğunuzun büyüme ve gelişme geçmişini, büyüme çizelgelerini, BMI’yi, ailenizin boy-ağırlık geçmişini ve gerekirse diğer testleri değerlendirir.

 

Çocuklarda Obezitenin Neden Kaynaklanabilir?

Yaşam tarzı; çok az aktivite ve yiyecek ve içeceklerden gelen çok fazla kalori, çocukluk çağı obezitesinin ana nedenidir. 
Ancak genetik ve hormonal faktörler de sebep olabilir.

 

Çocuklarda Obezite İçin Risk Faktörleri Nelerdir?

Genellikle birçok faktör, çocuğunuzun aşırı kilolu olma riskini artırır:

Diyet: Fast food, unlu mamüller ve otomatlardan atıştırmalıklar gibi yüksek kalorili yiyecekleri düzenli olarak yemek, çocuğunuzun kilo almasına neden olabilir. Meyve suları ve spor içecekleri de dahil olmak üzere şekerli içecekler ve tatlılar da obeziteye neden olabilir.

Egzersiz eksikliği: Çok fazla egzersiz yapmayan, televizyon izlemek veya video oyunları oynamak gibi hareketsiz faaliyetlerde çok fazla zaman harcayan çocukların kilo alma olasılığı daha yüksektir. Üstelik, TV şovlarında genellikle sağlıksız yiyecekler için reklamlar bulunur.

Aile faktörleri: Ailenizde obezite sık görülüyorsa, çocukta da kilo alma olasılığı daha yüksek olabilir. 

Psikolojik faktörler: Kişisel, ebeveyn ve aile stresi bir çocuğun obezite riskini artırabilir. Bazı çocuklar sorunlarla başa çıkmak, stres gibi duygularla başa çıkmak ya da can sıkıntısıyla savaşmak için aşırı yemek yer. Ebeveynleri de benzer eğilimlere sahip olabilir.

Bazı ilaçlar: Prednizon, lityum, amitriptilin, paroksetin, gabapentin ve propranolol gibi bazı reçeteli ilaçlar obezite geliştirme riskini artırabilir. 

 

Çocuklarda Obeziteye Bağlı Komlikasyonlar Nelerdir?

Obezitesi olan çocuklar, akranları tarafından alay veya zorbalık yaşayabilir. Bu, benlik saygısı kaybına ve depresyon ve anksiyete riskinin artmasına neden olabilir.

Çocukluk çağı obezitesinin fiziksel komplikasyonları şunlardır:

Tip 2 diyabet: Obezite ve hareketsiz bir yaşam tarzı, tip 2 diyabet riskini artırır.

Yüksek kolesterol ve yüksek tansiyon: Kötü bir diyet, arterlerde plakların birikmesi arterlerin daralmasına ve sertleşmesine; muhtemelen yaşamın ilerleyen dönemlerinde kalp krizine veya felce neden olabilir.

Eklem ağrısı: Ekstra ağırlık, kalça ve dizlerde ekstra strese ve ağrıya neden olur. 

Solunum Problemleri: Astım aşırı kilolu çocuklarda daha sık görülür. Bu çocukların ayrıca, obstrüktif uyku apnesi geliştirme olasılığı daha yüksektir.

Karaciğer yağlanması: Genellikle hiçbir belirti vermeyen bu bozukluk, karaciğerde yağ birikintilerinin oluşmasına ve karaciğer hasarına neden olur. 

 

Çocuğunuzda aşırı kilo alımını önlemeye yardımcı olmak için şunları yapabilirsiniz:

İyi bir örnek oluşturun. Sağlıklı beslenmeyi ve düzenli fiziksel aktiviteyi bir aile meselesi haline getirin. Herkes faydalanacak ve kimse kendini dışlanmış hissetmeyecek.

Sağlıklı atıştırmalıklar hazır bulundurun. Seçenekler arasında tereyağsız patlamış mısır, az yağlı yoğurtlu meyveler, humuslu bebek havuçları veya az yağlı sütlü tam tahıllı mısır gevreği bulunur.

Yeni yiyecekleri birden çok kez sunun. Çocuğunuz yeni bir yemeği hemen beğenmezse cesaretiniz kırılmasın. Kabul görmek için genellikle bir yiyeceğe birden fazla maruz kalma gerekir.

Gıda dışı ödülleri seçin. İyi davranış için umut vadeden şekerler kötü bir fikirdir.

Çocuğunuzun yeterince uyuduğundan emin olun. Bazı araştırmalar, çok az uykunun obezite riskini artırabileceğini göstermektedir. Uyku yoksunluğu, iştah artışına yol açan hormonal dengesizliklere neden olabilir.

Ayrıca, çocuğunuzun yılda en az bir kez sağlıklı çocuk kontrolleri için doktora görünmesini sağlayın. Bu ziyaret sırasında doktor çocuğunuzun boyunu ve kilosunu ölçer ve VKİ'sini hesapla. Çocuğunuzun BMI yüzdelik derecesinde bir yıl içinde önemli bir artış, çocuğunuzun aşırı kilolu olma riski altında olduğuna dair olası bir işaret olabilir.