Gelişimsel Kalça Dizplazisi (GKD), halk arasında doğuştan kalça çıkığı olarak bilinen bir hastalıktır. GKD, her zaman doğuştan kaynaklanan bir nedenle gerçekleşmez. Bu nedenle, Gelişimsel Kalça Displazisi olarak tanımlanır. Tanısı, fizik muayene ve radyolojik muayene (ultrasonografi) ile konmaktadır.
Gelişimsel Kalça Displazisi İçin Risk Faktörleri Nelerdir?
✓Kız çocuklarında, erkek çocuklarına oranla daha fazla görülmektedir.
✓1. ve 2. derece akrabalar: Ailesinde kalça çıkığı olan çocukların kalça çıkığı olma ihtimali de artmaktadır.
✓İlk doğan kız bebek olmak,
✓Çoğul gebelik,
✓Amniyon Sıvısı Anormallikleri (sıvı azlığı),
✓Makat geliş,
✓Eşlik eden ortopedik sorunlar boyun eğriliği (tortikolis) ve ayak eğrilikleri de kalça çıkığı riskini tetikleyen faktörler arasındadır.
✓Doğuma bağlı risklerin yanı sıra doğum sonrası yapılan bazı yanlış uygulamalar da vardır. Bunların başında da bebeği geleneksel yöntemlerle kundaklamak gelir.
✓Kanguru kullanımı: 6-8 haftalıktan önce veya bacakları ‘’M’’ pozisyonuna getirmeyen ergonomik olmayan kangurular risk yaratır.
Gelişimsel Kalça Displazisi Taraması Neden Önemlidir?
Erken tanı konulduğunda cerrahi girişimlere gerek kalmaksızın ilerideki hayatına olumsuz hiçbir etkisi kalmayacak şekilde, tam olarak tedavi edilebilir. Erken tanı ve uygun basit müdahalelerle tedavi başarısı artar, tedavi kolaylaşır, kalıcı sakatlıklar önlenir.
Gelişimsel Kalça Displazisi Taraması Kimlere Yapılır?
Yenidoğan her bebek, GKD açısından taranmalıdır. Yukarda sayılan risk faktörleri varlığında çok daha önemlidir.
Gelişimsel Kalça Displazisi Taraması Ne Zaman Yapılır?
Bebek doğduğunda çocuk doktorları tarafından yapılan ilk muayenede kalçaya da bakılır. Bu sırada eğer çıkık fark edilirse hemen tedaviye alınır. Ayrıca bacaklar arasında boy farkı, bebeğin uyluk kısımlarındaki cilt katlarında asimetri varsa kalça çıkığı şüphesi uyandırmalıdır.
Bunun dışında doğum sonrası 6-8. hafta mutlaka yapılması önerilen kalça ultrasonu olası bir sorunun saptanması açısından son derece önemlidir.
Eğer 6 aydan büyükse ultrason yerine röntgen ile tarama yapılır. Unutulmamalıdır ki kalçadaki sorun ne kadar erken teşhis edilirse tedavi de o derece kolay olur.
Tedavi Yöntemleri Nelerdir?
Altı aydan önce sorun tespit edilen çocuklarda Pavlik bandajı çözüm olurken, altı aydan sonra fark edildiğinde ya da başarısız tedavi olduğunda kalça çıkık değilse sadece alçılama, kalça çıkıksa önce kapalı yöntemle yerine oturtup daha sonra alçılama yapılır. Alçı uygulaması Pavlik bandajına göre daha zahmetli bir uygulamadır.
Eğer sorun çok geç fark edildi ya da tedaviden hiç fayda görülmediyse 3 – 4 yaşından sonra kemik düzeltme ameliyatlarına karar verilir. Bu durum da bize göstermektedir ki tanı ne kadar erken konursa tedavi şekli de o derece zahmetsiz ve başarı oranı da yüksek olacaktır. Bu yüzden aileler her ne kadar kendileri için rahatsız edici de olsa pavlik bandajı tedavisini yarıda kesmemeli, sonraki aşamaların son derece sıkıntılı olabileceğini unutmamalıdır.