Kıl Kurdu ve Diğer Paraziter Hastalıklar

Kıl kurdu (enterobiasis), en sık görülen bağırsak paraziti türüdür ve oldukça bulaşıcıdır.  Nedeni enterobius vermicularis adı verilen küçük bir parazittir. Kıl kurtları, uzunlukları 2-13 mm arasında değişen, ince ve beyaz solucanlardır. Yumurtaları çıplak gözle görülemeyecek kadar küçük ve saydamdır. Küçük iplik parçaları gibi görünen bu kurtlar, rektumda 13 hafta kadar yaşayabilir.

Yetişkin dişinin yumurta bırakmak için anüse gelmesiyle enfeksiyon döngüsü başlar. Bu yumurtalar yutma veya soluma ile kolayca taşınabilir. Her yaştan kişileri etkileyebilen kıl kurdu sadece insanları enfekte eder, hayvanlara bulaşmaz

Enterobius vermicularis adı verilen parazitlere ait yumurtaların yutulması veya solunması bulaşıcı bir enfeksiyona neden olur. Yumurtalar vücudunuza girdiğinde ince bağırsağa yerleşir ve birkaç hafta içinde yetişkin kurtlara dönüşür. Daha sonra yetişkin dişiler kalın bağırsağa geçerek anal bölgeye ulaşır ve geceleri anüsün etrafına binlerce yumurta bırakır. Bu hareket anal bölgede yanma, kaşıntı ve tahrişe neden olur.

Kıl kurdu çocuklarda daha yaygın görülen bir sorundur ve ebeveynlere tipik olarak çocukları yoluyla bulaşır. 2 yaşından küçük çocuklarda nadir görülür. Genellikle el yıkama konusunda yetersiz kaldıkları için okul çağındaki küçük çocuklarda sık rastlanır.Oyun oynarken sık sık eşyalarını paylaşmaları ve nesneleri doğrudan ağızlarına koymaları onları tekrar enfeksiyon riskine sokar. Mikroskobik yumurtalar aile üyelerine, bakıcılara, kreş veya okuldaki diğer çocuklara kolayca yayılır.

Anüsün kaşınmasıyla yumurtalar parmaklardan ağıza ve yatak örtüleri, giysiler, klozet veya oyuncaklar gibi ev eşyalarına aktarılır; kirlenmiş parmaklardan yiyeceklere, sıvılara, giysilere veya başkalarına bulaşabilir. Yumurtalar dış ortama dayanıklıdır ve kirli yüzeylerde üç hafta kadar yaşayabilir.

 

Çocuklarda kıl kurdu belirtileri

✓Çocuklarda perianal bölgede geceleri görülen şiddetli kaşıntı,
✓Karın ağrısı,
✓Geceleri ağızdan salya akması,
✓İştahsızlık ve kilo kaybı,
✓Bulantı ve kusma belirtileri,
✓Diş gıcırdatma,
✓Burun kaşıntısı,
✓Gece korkuları gibi sinir sistemine ait belirtiler görülebilir.

Kıl kurtları bazen anüsün yakınındaki ciltte, iç çamaşırlarında, pijama veya çarşaflarda uykuya daldıktan yaklaşık 2-3 saat sonra görülebilir.

 

Kıl Kurdu Tedavi:

Kıl kurdu enfeksiyonu tedavisinde çocuklarda da antihelmintik ilaçlar kullanılır. Tek doz pirantel pamoat, mebendazol ve albendazol verilir. Doz 2 hafta sonra tekrarlanır. Enfeksiyon kolayca yayılabildiği için tüm aileye de aynı tedavi verilir; temizlik açısından eğitim ve önerilerde bulunulur.

Çocukların her gün duş almaları, sık sık el yıkamaları ve günlük olarak iç çamaşırlarını değiştirmeleri sağlanmalıdır. Tırnaklarını kısa kesmek yumurtaların tırnak altlarında birikmesini azaltır. Ayrıca evdeki tüm yatak takımları ve kıyafetler yıkanmalıdır. Bu hijyenik önlemler yeniden bulaşmasını ve yayılmasını azaltmak için oldukça yararlıdır.

Çoğu durumda kıl kurdu enfeksiyonları ciddi komplikasyonlara neden olmaz ve tedavisi kısa sürer. Ancak tedavi edilmezse enfeksiyon süresiz olarak devam edebilir. Nadir durumlarda ağır istilalar kadınlarda idrar yolu enfeksiyonuna yol açabilir ve mesaneye giderek sistite neden olabilir. Ayrıca uterus, fallop tüpleri ve diğer pelvik organları etkileyerek vajinit (vajina enfeksiyonu) ve endometrit (rahim içi iltihabı) gibi başka enfeksiyonlara neden olabilir. Diğer olası zararları:

✓Kilo kaybı,
✓İshal,
✓Apandisit,
✓Cilt enfeksiyonu,
✓Yatak ıslatma (enürezis),
✓İdrar yaparken ağrı (dizüri).

Kıl kurdu enfeksiyonu olan bazı kişiler herhangi bir semptom yaşamayabilir. Belirtiler yetişkin dişinin yumurtalarını bırakmak için geceleri anüse doğru hareket etmesinden kaynaklanır. Bu nedenle anüs çevresindeki kaşıntı geceleri daha kötüdür.

 

Kıl kurdu nasıl teşhis edilir?
Bant testi (selofanlı lam), kıl kurdunun teşhisinde en güvenilir yöntemdir. Test, şeffaf bir bant parçasının yapışkan tarafını anüs çevresindeki cilde bastırarak yapılır. Kıl kurtları genellikle uyurken anüsten çıktığı için test uyanır uyanmaz yapılmalıdır ve en doğru sonuçlar için arka arkaya üç sabah yapmanız önerilir. Selofan bant bir lam üzerine yerleştirilerek mikroskop altında incelenir. Yumurtaların görülmesiyle tanı konulur.