Verem (BCG)

Verem (tüberküloz), bulaşıcı bir hastalıktır. Vereme neden olan Mycobacterium tuberculosis adlı basildir. Verem mikrobu sıklıkla hava yoluyla bulaşır. Tedavi olmayan, tedavisini düzenli sürdürmeyen hastalarda öldürücü olabilir.

 

Verem Nasıl Bulaşır?

Verem mikrobu hasta kişiden sağlıklı kişiye başlıca hava yoluyla bulaşır. Bulaştırıcı olan hastalar özellikle akciğer ve gırtlak veremi olanlardır. Öksürük, konuşma, şarkı söyleme gibi solunum faaliyetleri ile mikrop içeren damlacıklar havaya saçılır. Verem mikrobunu alan kişilerin tümü hasta olmaz; hasta olmadıkları sürece bulaştırıcı olamazlar. Koruyucu tedavi alanlar bulaştırıcı değildir. Hastanın kullandığı çatal, bıçak, kaşık, bardak, tabak ve diğer eşyaları için normal temizlik işlemleri yeterlidir.

 

Verem (BCG) Aşısı Ne Zaman Uygulanır?

Doğumdan 2 ay sonra yani 3. ayın içinde ve hayat boyu sadece bir kez yapılması önerilir. Eğer bebek 3. ayını bitirmiş ise aşıdan önce PPD testi yapılması önerilir. Hiç aşılanmamışlara 6 yaşından sonra aşı önerilmez.

 

BCG Aşı Sonrası Neye Dikkat Edelim? 

Aşı sol kol omuza yakın bölgeye, cilt içine uygulanır. Aşı bölgesinin 3 gün boyuna ıslanmaması önerilir.

 

BCG Aşısı Sonrası Aşı izi Ne zaman Oluşur?

Aşı yapılan yerde, 3-4 hafta sonra hafif kızarık, 1cm çapında şişlik oluşur ve sonra hafif akıntı olur; 8.haftada kabuk bağlar, birkaç hafta sonra bu kabukta düşerek yaşam boyu devam eden aşı izi kalır. Bu süreç aşı sonrası %90-95 olguda görülen normal bir durumdur.

Eğer aşı sonrası ilk hafta içinde aşı yerinde akıntı, yara ve şişlik oluşursa; aşıdan önce verem mikrobu ile karşılaşıldığını düşündürür ve hastalık açısından araştırma gerektirir.

 

BCG Aşısı Etkili midir?

BCG aşısı hastalıktan değil, hastalığa bağlı olarak gelişecek milier tüberküloz (kan yoluyla hastalığın vücuda yayılması) ve menenjitinden korur.

 

Verem Tanısı Nasıl Konulur?

Veremin tanısı, balgamda mikroskopik inceleme yapılarak verem mikrobunun gösterilmesi ile konulur. Mikroskopla inceleme kısa sürede yapılır. Aynı balgamın kültürü de yapılır ve sonucu 2-6 haftada alınır. Kültürde mikrobun üretilmesiyle hem mikrobun türü hem de ilaçlara direnç olup olmadığı görülür. Gerekli durumlarda moleküler testler ile mikrobun tanısı bir-iki günde konulabilir. Bazı hastalarda hastalıklı organdan yapılan biyopsinin patolojik incelenmesiyle tanı konur.

Verem hastası ile aynı havayı paylaşan ve tüberküloz basiline maruz kalan kişilere temaslı denilir. Temaslılarda verem hastalığı görülme oranı yüksektir. Bu nedenle tanı konan bütün hastaların temaslıları verem savaşı dispanserinde taranır. Tarama yapılmasının amacı; hastaya mikrop bulaştırmış başka bir hasta olup olmadığının ve hasta kişinin temaslılara hastalığı bulaştırıp bulaştırmadığının belirlenmesidir. Çocuk hastalarda yapılan temaslı muayenesi, genellikle kaynak hastayı bulmaya yöneliktir. 

 

Verem Hastalığının Bulguları Nelerdir?

Özellikle beş yaşından küçük çocuklarda verem mikrobunu aldıktan sonra hastalık gelişme riski, menenjit ve miliyer tüberküloz görülme olasılığı erişkinlere göre daha yüksektir. Verem, 2-3 haftadan uzun süren öksürük, ateş, gece terlemesi, halsizlik, iştahsızlık, kilo kaybı, kilo alamama, büyüme geriliği gibi yakınmaları olan çocukta akla gelmelidir. Ancak bazen bu yakınmalar erişkindeki kadar belirgin olmayabilir. Çocukluk çağı tüberkülozunda tanıyı çocuk hekimi koyar. Verem hastası ile temas olması, semptomlarının ve bulgularının olması, tüberkülin deri testi (PPD), radyolojik bulgular, diğer testler ve mikrobiyolojik incelemeler birlikte değerlendirilerek tanı konulur.